نویسنده: تامس ای. هریس و ترجمه: مهتاب ویسی انتشارات نیک فرجام
موفقیتی بزرگ در تحلیل رفتار متقابل و تبادلی این عامل در حال تغییر دادن آگاهی و رفتار افراد است افرادی که هرگز پیش از آن احساس خوبی نسبت به خودشان نداشته اند مقدمه من در سال ۱۹۵۷ برای نخستین بار با متد درمانی جدید برن آشنا شدم او این متد را روی برگه ای در جلسه ناحیه وسترن انجمن گروه روانپزشکی آمریکایی ارائه داد عنوان متد او این بود تحلیل رفتار متقابل و تبادلی یک متد موثر و جدید با درمان گروهی من کاملا متقاعد شده بودم که این متد متد منحصر به فرد و خاصی است این متد طرح و برنامه کلی ذهن را توضیح می دهد که هیچ کس پیش از او آن را ایجاد نکرده بود و واژه دقیق و مختص به خود را دارد واژهای که همه افراد قادر به درک آن هستند و قادرند اجزای طرح را شناسایی کنند این واژه زمینه صحبت و مذاکره در مورد رفتار را برای دو نفر امکان پذیر ساخته و موجب شده آنها معنای رفتار را درک کنند مشکلی که در مورد واژه های روانپزشکی وجود دارد این است که این واژه ها برای تمامی افراد معنای یکسانی ندارند برای مثال واژه نفس برای بسیاری از افراد معنای متفاوتی دارد همانند روانکاوان زمان فروید هم تعریف استادانه از واژه نفس داشت اما این ساختارهای پیچیده و طولانی برای بیماری که سعی دارد بفهمد چرا نمی تواند هیچ گاه شغلی را حفظ کند چندان مفید واقع نمیشود و این مشکل زمانی حاضر میشود که آن فرد توانایی کافی را برای پیروی و دنبال کردن دستورالعمل ها نداشته باشد حتی تئوری پردازان هم در مورد معنای واژه نفس اتفاق نظر ندارند وجود معانی مبهم و تئوری های پیچیده مانع به عمل آورده و یاری چندانی به روند بهبود نکرده است هرمن ملوایل به این نتیجه رسیده که فردی که عالم است و در علمی تبحر دارد از واژگان مشکل و ثقیل کمتری استفاده میکند استفاده از همان واژه های اندک و انگشتشمار مشکل هم زمانی به وقوع میپیوندد که او متوجه شود با هیچ روش دیگری نمیتواند به هدفش برسد ولی فردی که علم اندکی دارد و دانشش محدود است فکر می کند با بیان واژه های سخت و سنگین مسائل پیچیده را می فهمد واژه ی تحلیل رفتار متقابل و تبادلی ابزار دقیقی در معالجه و درمان است زیرا همه افراد با هر زبانی قادر به درک آن هستند این واژه به شناسایی مواردی میپردازد که حقیقتاً وجود دارند در حقیقت این واژه به تعریف شناسایی تجربیاتی میپردازد که حقیقتاً در زندگی افراد بر اساس واقعیت و حقیقت وجود دارند این متد که برای درمان گروهی بیماران مناسب است پاسخ مناسبی را به اختلاف و هماهنگی های موجود میان نیاز به درمان و افراد آموزش دیده برای انجام آن ارائه می دهد در طی ۲۵ سال گذشته که مصادف با سال های پس از جنگ جهانی دوم و اوضاع وخیم آن دوره بوده و به نظر می رسید محبوبیت روانپزشکی انتظاراتی فراتر از ظرفیت برآورده سازی نیازهای مربوط به آن ایجاد کرده باشد در آن سالها انبوهی از ادبیات روانشناسی به صورت مجله های روانپزشکی و یا مجله های پزشکی سلامت آمریکایی با عنوان ریدرز دایجست به چاپ میرسید این کار انتظارات و توقعات را افزایش میداد اما به نظر میرسید فاصله و شکاف میان این انتشارات فرهنگی و روند معالجه و درمان وسیع تر شده باشد پرسش همیشگی این بود که چطور میتوان فروید را از کار عملی و پزشکی بازداشت و به سوی توده مردم هدایت کرد رسیدن به این خواسته چالشی در علم روانپزشکی بود مایک گورمن رئیس اجرایی کمیته ملی مبارزه با بیماری روانی در جلسه سالیانه انجمن روانپزشکان آمریکایی که در ماه می ۱۹۶۵ در نیویورک برگزار شد اظهار داشت ما از یک سلول کوچک ۳ هزار نفری از جمعیت روانپزشکان در سال ۱۹۴۵ به سازمان افراد متخصص ۱۴ هزار نفری در سال ۱۹۶۵ رسیده این میزان افزایش ضرورت تمایل به مشارکت در مسائل تخصصی زمان ما را بیشتر میکند شما دیگر نمی توانید با بی قراری در مطبهای شخصیتان پنهان شوید مطب هایی که نیمکتهای انتظارش پر از بیمار است و بر روی دیوارهای آن عکس فروید نصب شده که در سال ۱۹۰۹ به ورسستر و ماساچوست رفته است من بر این باورم که علم روانپزشکی باید زبان عمومی را ارتقا و استفاده از واژگان تخصصی و پزشکی را کاهش دهد و متناسب با معضل مشکلات جهانی جامعه ما باشد متوجه شدم که دستیابی به این هدف کار دشواری است این کار به معنای توقف استفاده از واژه های تخصصی آسان ایمن و حفاظت شده و تطبیق با دیالوگ های صمیمی و دوستانه در دادگاهها علنی است با وجود سختی این کار اگر میخواهیم به علم روانشناسی و علم روانپزشکی در سالن های مدنی جامعه ما شنیده شود باید برای اجرای آن اقداماتی را انجام دهیم من تحت تاثیر نوشتههای تعدادی از روانپزشکان جوان قرار گرفتم آنها بیزاری و تنفری را به این موضوع نشان میدادند که تمام زندگی حرفه ای شان را به ۱۰ یا ۲۰ بیمار در سال اختصاص میدادند این تنفر کاملاً در نوشته های آنها ملموس بود دکتر ملوین ساب شین این پیشنهاد معمول را ارائه داد پرسش ساده که مطرح میشود این است که آیا علم روانپزشکی با به کارگیری مهارت های سنتی متودولوژی یا اسلوب روش استاندارد و روشهای کنونی اش قادر است به عملکردهای جدید دست یابد و می تواند از عهده ی نقشهها و وظایفش بر بیاید یا خیر باور من این است که این موارد اساس کافی و لازم را برای عملکرد و ساختار های جدید فراهم نمیآورد علم روانپزشکی باید با این حقیقت مواجه شود که قادر نخواهد بود فعالیتش را با برآورده سازی تقاضا های روانشناختی و اجتماعی افراد فقیر دانش آموزان کاهل در مدرسه حس سرخوردگی در میان کارگران دارای کار سخت و افراد مبتلا به ترس از فضاهای بسته در شهرهای پرجمعیت و شلوغ آغاز کند بسیاری از رهبران متفکر عرصه ی روانپزشکی همواره در مورد نقش جدیدی که علم روانپزشکی در چند دهه آتی ایفا کند بحث و تفکر می کنند تدابیر آنها بر پایه گسترده تر نمودن آموزش محدود موجود در حوزه علم روانپزشکی و پیوستن به دیگر اصول رفتاری با ایجاد موقعیت های برابر در برقراری برنامههای آموزشی برای هزاران کارگر جدید دارای سلامت روانی می باشد کارگرانی که ما برای رسیدن به اهدافمان به آنها نیازمند خواهیم بود رئیس جمهور کندی در سال ۱۹۶۳ در پیام تاریخی و به یاد ماندنی سلامت روانی به این نکته تاکید کرده بود امروزه تحلیل رفتار متقابل و تبادلی با هدف سلامت روانی زمینه برگزاری برنامه های آموزشی را برای هزاران کارگر امکان پذیر ساخته است در این برنامهها زبان عمومی مورد استفاده قرار می گیرد و استفاده از واژگان تخصصی کمرنگ تر می گردد این برنامهها با مبحث مشکلات جهانی در جامعه ما تطابق دارد بیش از یک هزار فرد متبحر و کارشناس در این متد در ایالت کالیفرنیا تحت آموزش قرار گرفتهاند این آموزشها به سرعت در حال انتشار به دیگر نقاط کشور و کشورهای خارج از حدود نیمی از این افراد خبره روانپزشک هستند و نیمه ی دیگر این جمعیت شامل دیگر تخصص های رشته های پزشکی می شود مانند پزشک زنان و زایمان متخصصین اطفال پزشک داخلی و عمومی روانشناسان و مددکاران اجتماعی ماموران ناظر پرستاران آموزگاران مدیران بخش پرسنل روحانیان و قاضیان دادگاه در این متد مشارکت داشتند هم اکنون تحلیل رفتار متقابل و تبادلی به صورت درمان گروهی در بیمارستانها زندان ها و موسسات امور جوانان مورد استفاده قرار میگیرد تعداد بسیاری از درمانگرها از این متد در بخشهای مشاورههای پیش از ازدواج درمان ناهنجاری های بلوغ و بلوغ زودرس مشاوره های دینی و مراقبت های بارداری خانواده محور استفاده میکنند یکی از مهمترین دلایل وعده دادن تحلیل رفتار متقابل و تبادلی برای از میان بردن فاصله میان نیاز و ارائه درمان بهترین عملکرد این روش به صورت گروهی است این یک ابزار آموزش و آموختن است که صرفاً تجسس و تفتیش باستانی اعماق نهفته روانی نیست به کارگیری این روش موجب شده در روند شخصی روانپزشکی من معالجه ی بیماران در مقایسه با زمان های گذشته چهار برابر شود من به عنوان فردی که ۲۵ سال در زمینه علم روانپزشکی فعالیت دارم این مسئله را عنوان میکنم که در طی سالیان سال روند معالجه بیماران و اجرای برنامههای نهادی سنگین هیچ چیزی به اندازه ی آن چیزی که امروزه در برنامه های درمانی من به وقوع میپیوندد من را شگفت زده و متعجب نکرده است یکی از جنبههای مهم تحلیل رفتار متقابل و تبادلی این است که این متد ابزاری را در اختیار بیماران قرار می دهد ابزاری که بیماران قادرند از آن استفاده کنند تعریف این کتاب هم تعریف این ابزار است همه افراد می توانند از این ابزار استفاده کنند و برای بهرهمندی از آن لزومی ندارد که شما حتماً یک فرد بیمار باشید دیدن این صحنه که افراد از همان ساعات ابتدایی درمان شروع به تغییر کردن بهبود یافتن رشد کردن و خارج شدن از قدرت چهره و استبدادی گذشته میکنند بسیار لذت بخش و شورانگیز است ما حتی امیدمان را برای تایید این جمله بیشتر کرده ایم که آنچه رخ داده مجدداً میتواند به وقوع بپیوندد و اساس کار ما بر این مفهوم است که اگر رابطه ی میان دو نفر میتواند به رابطه خلاق هدفمند و عاری از ترس بدل شود روش بهبود آن میتواند برای دو یا سه رابطه حتی صد رابطه ی دیگر نیز کارساز باشد زیرا ما اینگونه متقاعد شده ایم که روابط می توانند تمامی گروه های اجتماعی حتی ملت ها را هم تحت تاثیر قرار دهند مشکلات جهان که امروزه در روزنامه ها با عناوین خشم و سرخوردگی روزمره عنوان میشود قطعاً مشکلات افراد نیز میباشد اگر افراد قادر به تغییر یافتن هستند جریان و مسیر جهان نیز میتواند تغییر یابد این امید و نویدی است که ارزش حفظ شدن دارد من وظیفه ی خود میدانم از افرادی تقدیر به عمل آورم که در نگارش این کتاب دخیل بودهاند و من را مورد حمایت قرار دادهاند بیشتر از همه مدیون همسرم امی هستم که مهارت نگارش و پروسه های تفکر شگفتآور او تصویر نهایی این کتاب را در قالب سخنرانی ها تحقیقات نوشته های پیشین مشاهدات و فرمولاسیون گنجاند ما بیشتر این فعالیت ها را با مشارکت هم انجام دادیم تحقیقات اثبات شده ی ادبی مذهبی و فلسفی او در این کتاب موجود است و همکاری مهم و اصلی او در فصل ارزشهای اخلاقی وجود دارد همچنین قدردانی ام را به منشی هایم بورلی فلمینگ و کانی درروی اعلام میدارم این افراد نسخه تایپ شده را آماده کردند و کپی های دست نوشته را مورد بررسی قرار دادهاند از کمک های ارزشمند آلیس بیلنگر مریل هیدیگ جین لی مارجولی مارشال و جان روت سپاسگزاری می کنم و از همکاری ارزشمند فرزندانم نیز سپاسگزارم از همکارانم که در تاسیس موسسه ی تحلیل رفتار متقابل و تبادبی به من ملحق شدند قدردانی میکنم دکتر گردون هایبرگ دکتر ارمین ایچ هورن دکتر بروس مارشال روجی ویور هس و جان آر سالدین از روسایی که با توسعه ی هیئت مدیره ی موسسه به ما ملحق شدند نیز سپاسگزاری می کنم دکتر دیوید اپلیکیت دکتر دنیس مارکس لاری مارت دکتر جان میشل ریچارد نیکولسن رو راسل اوسنس دکتر وارن پرنتیس برتون روت باری رامبلز فرنک سامرز رو ایرا تانر لروی ولتر و دکتر زی او یانگ و در پایان از بیمارانم قدردانی می کنم بیمارانی که با تفکر آزادمنشانه خلاق خود بیشتر محتوای این کتاب را فراهم آوردند من در برابر درخواست آنها این کتاب را نوشتم احساسات دردناک عزت نفس را فرسوده میکند ممکن است ما با حس سرمستی و سرور از خواب بیدار شویم اما تنها در عرض چند ثانیه با دیدن یک اخم یا با تجربه کردن یک ناکامی یا شکسته جزئی غمگین شویم و شاید همین غم تا پایان روز ادامه داشته باشد ممکن است که ما مطالعات زیادی را در زمینههای بهبود رفتار و انگیزه و افزایش روحیه انجام داده باشیم و در مورد این مسائل بصیرت اطلاعات پیشبینی و بازنگری هایی هم داشته باشیم ولی هنگامی که شخصی ما را عصبانی میکند یا غمی بر ما فرود میآید تمامی این اطلاعات ظرف مدت چند ثانیه محو و ناپدید می شوند در چنین مواقعی احساسات تمامی وجود ما را در بر میگیرد و باعث میشود که ندای درونی عقل و منطق به ما نرسد ندایی که میتواند ما را امیدوار کند و به ما اطمینان ببخشد که زندگی مجدد میتواند خوب و مطلوب شود اکثر ما با علائم این وضعیت آشنا هستیم بانک کتاب بیستک شما را به خواندن این کتاب دعوت می کند بیستک کتاب امکان خرید اینترنتی کتاب های کمک درسی و کتابهای عمومی رمان و داستان را با تخفیف و ارسال رایگان فراهم می سازد معمولاً هیچ گزینهای در کنار کیفیت کالای یک فروشگاه به جز تخفیف نمی تواند سیلی از مشتریان را به سوی خود به راه بیاندازد به خصوص اگر این تخفیف ها مربوط به فعالیت خرید و فروش کتاب کمک درسی و کنکوری باشد که نیاز مبرم این روزهای پایانی سال برای بچه های کنکوری است در چنین وضعیتی نقش پررنگ بانک کتاب هایی همچون بانک کتاب بیستک بسیار نمایان میشود بانک کتاب بیستک با تخفیف های فراوان و تنوع محصولات در جهت ایجاد آرامش برای دانش آموزان و کنکوری های عزیز شرایط ویژه رقم زده است
نویسنده: تامس ای. هریس
مترجم: مهتاب ویسی