مقدمه
مولف
تقدیم به معشوق حافظ ، عرفانی یا غیرعرفانی
و اما معشوق حافظ کیست؟
یکم مطلب آنکه ، گروهی بر این عقیده اند که معشوق یا معشوقه ! خواجه حافظ شیرازی همان ((شاخه نبات )) است که البته ((شاخ نبات)) هم به او می گویند:
((این همه شهد و شکر کز سخنم می ریزد اجر صبری است کزان شاخ نباتم دادند))
نظر این دوستان :true OR Fulse
چرا که شاخه نبات در شعر حافظ دلالتی بر شیرینی گفتار و سخن حافظ دارد:
((حافظ چه طرفه شاخه نباتی است کلک تو کش میوه دلپذیرتر از شهد و شکر است))
دوم : مطلب آن که گروهی دیگر بر این باورند که معشوق یا معشوقه ای او ((نسرین)) نامی است دلبر،دلایل این گروه متفاوت است و از جمله آنکه حافظ در جاهایی از معشوق یا معشوقه های چهارده ساله سخن به میان می آورد و تقریبا به همین تعداد واژه ((نسرین)) را استفاده کرده است.پس این نسرین همان معشوق چهارده ساله ی اوست.
((می دو ساله و محبوب چارده ساله همین بس است مرا صحبت صغیر و کبیر))
((چارده ساله بین چابک و شیرین دارم که به جان حلقه به گوش است به چاردهش))
((مینماید عکس می دررنگ روی مهوشت همچو برگ ارغوان بر صفحه نسرین غریب))
((به بوی او دل بیمار عاشقان چو صبا فدای عارض نسرین و چشم نرگس شد))
((خوش بود لب آب و گل و سبزه و نسرین افسوس که آن گنج روان رهگذری بود))
((رسیدن گل ونسرین به خیر و خوبی یار بنفشه شاه و کش)) آمد سمن صفا آورد))
و چندین بیت دیگر ، که البته ظاهرا و در اکثر ویرایش های دیوان خواجه در سیزده بیت از واژه ((نسرین)) استفاده شده است. دو مطلب در اینجا قابل ذکر است:
نظر این گروه درباره معشوق یا معشوقه ی چارده ساله حافظ: true OR Fulse
اما ارتباط دادن این چارده ساله یا چارده تکرار نسرین (شما بخوانید سیزده!)و نتیجه گرفتن که این همان است و رازی در پس کلام خواجه شمس الدین بوده است.از این استدلال تن علم ریاضیات و منطق و استدلال می لرزد مثلا اگر واژه ((هوشنگ)) چهارده بار تکرار می شد آیا باز ف همین استدلال را می کردیم؟
پس این که نام معشوقه ی حافظ نسرین بوده true OR Fulse:
سوم مطلب آن که اساسا معشوق حافظ آسمانی است یا زمینی که حافظ شناسان بی قصد و غرض و طوطیان شکرشکن،به حقیقت دریافته اند که او در مواردی آسمانی و عرفانی سخن می گوید و در مواردی کاملا روی زمین است و از دلبران و معشوقان و معشوقه ها و زیبارویان حرف زده است و البته در بعضی موارد هم ما را میان زمین و آسمان رها می کند و نتیجه ی مشخصی به ما نمی دهد.پس:
حافظ گاهی معشوق عرفانی دارد و گاهی معشوق زمینی: true OR Fulse
چهارم مطلب آنکه : این معشوق یا معشوقه ی زمینی چگونه قیافه ای داشته است و حافظ چه تفسیری در ذهن او دارد؟به این ابیات بیفکنید:
((ببرد از من قرار وطاقت و هوش بت سنگین دل و سیمین بنا گوش))
((نگاری چابکی سنگی نگه دار ظریفی مهوشی ترکی قباپوش))
((دلی داده ام به یاری شوخی کشی نگاری مرضیه السجایا،محمده الخصایل))
((درعین گوشه گیری ، بودم چو چشم مستت و اکنون شدم به مستان چون ابروی تو مایل))
(( زلف آشفته و خو کرده و خندان لب و مست پیرهن چاک و غزل خوان و صراحی در درست ))
(( دلم به حلقه ی زلفش به جان خرید آشوب چه سود دید ندانم که این تجارت کرد))
(( ای فروغ ماه حسن از روی رخشان شما آب روی خوبی از چاه زنخدان شما))
(( آن سیه چرده که شیرینی عالم با اوست چشم میگون لب خندان دل خرم با اوست))
((خال مشکین که بدان عارض گندمگون است سر آن دانه که شد ، رهزن آدم با اوست))
(( رشته ی تسبیح اگر بگسست معذورم بدار دستم اندر دامن ساقی سیمین ساق بودا))
(( ز چین زلف کمندت کسی نیافت خلاص ا ز آن کمانچه ابرو وتیر چشم نجاج))
(( بداد لعل لبت بوسه ای به صد زاری گرفت کام دلم ز او ،به صد هزار الحاح))
و البته بسیاری از ابیات دیگر،حتی او در جایی طلب رقصیدن دوتایی (چیزی در مایه های تانگو!)دارد.
((رقص بر شعر تر و ناله ی نی خوش باشد خاصه رقصی که در آن دست نگاری گیرند))
پس معشوق یا معشوقه ی حافظ :
((سیمین بنا گوش (سفید رو).چابک(فرز و تیز و سبک وزن). چشم مست ، ابرو کمان ، زلف آشفته ،خندان ،مست،چاه زنخدان(چاله ی چانه ).سیه چرده و عارض گندمگون(سیاه و سبزه) که این یکی با سیمین بناگوش تناقض دارد و شاید ما داریم ا زچندین معشوق حرف می زنیم.بگذریم )،چشم میگون (مست و شاید قرمزی چشم او از مستی )خال مشکین ، سیمین ساق (دستان سفید)، تیر چشم(نگاهی نافذ و گیرا )، لعل لب (لبان قرمز) و...)) بوده است.خدایا مرا ببخش که معشوقه ی مردم را توصیف کردم.
البته مواردی دیگر هم درباره معشوق یا معشسوقه یا معشوقکان حافظ می توان گفت که بهتر است بگذریم و در مجالی ذدیگر بحث های دیگر کنیم.
پنجم مطلب آنکه ، کتابی که پیش رویتان باز است تست درس به درس فارسی دهم ، یازدهم و دوازدهم نظام جدید است. تقسیم بندی هر درس را براساس قلمروهای کتاب درسی (ادبی ،فکری ، زبانی )انجام داده ام.در ابتدای هر درس Qrcodeی قرار دارد که مرور بسیار سریع درس در آنجا است.
در این کتاب تغییرات کتاب های درسی در نظر گرفته شده و برای همه ی دانش آمموزانی که می خواهند کتاب های درسی را مرور و جارو کنند ،مفید است.
بانک کتاب بیستک خرید کتاب کمک درسی تست درس به درس فارسی دهم ، یازدهم و دوازدهم انتشارات الگو را به شما پیشنهاد می کند.
درود بی پایان بر بر و بچه های دوست داشتنی الگو که مثل همیشه مهربانانه برای تولید و چاپ کتاب زحمت کشیدند :خانم ها زهرا فیض،مهرناز قجری ، فاطمه احدی و ...
منتظر نظرات ، سؤالات و پیشنهادهایتان در کانال و سایت هستیم.