هوش هیجانی نشر نسل نواندیش

هیجان ها به چه کار می آیند؟
 انسانها با قلب خود می بینند آنچه مهم است با چشم دیده نمی شود.
آنتوان دوسنت اگزوپری شازده کوچولو
 لحظات آخر زندگی آقای گری و خانم میری جین چانسی بیندیشید که خود را فدای کودک یازده ساله شان آندریا کردن دختری که به خاطر فلج نخاعی محکوم استفاده از ویلچر بود. خانواده جانسی مسافر قطار آمتراک بودند که قطار پس از برخورد با پل راه آهن و تخریب آن در لوئیزیانا به رودخانه افتاد. خانم و آقای جانسی قبل از هر چیز به دخترشان فکر می‌کردند و سعی داشتند در حالی که وارد کوپه می‌شد او را از پنجره به دست نیروهای امداد برسانند. پس از توفیق در این کار خودشان به همراه واگن در آب فرو رفتن و خفه شدن قصه آندریا که در آن پدر و مادری با شجاعت تمام کوشیدند در آخرین لحظه زندگی خود زندگی فرزندشان را نجات دهند نشان‌دهنده لحظه‌ای از شجاعت افسانه ای تاریخ بشری است. بی شک این نوع فداکاری در طول دوران تاریخ بشر و طی تکامل نژاد ما بارها و بارها روی داده است به نظر زیست شناسان تکاملی این نوع فداکاری‌های بشری به خاطر فرزند وسیله‌ای از برای این که نیروی تولید مثل بتواند ژن های یک فرد را به نسل‌های بعدی منتقل کند ولی در نظر پدر یا مادری که در لحظه بحرانی چنین تصمیم فداکارانه ای می گیرد این کار به جز عشق معنایی ندارد. این رفتار قهرمانانه والدین نمایانگر نقش عشق نوع دوستانه و سایر هیجانات ما در زندگی انسان است و هدف وجودی احساسات و هیجانات و نیروی آنها را نشان می‌دهد این رفتار نشان می‌دهد که عمیق‌ترین احساسات هیجانات اشتیاق علایق ما نقشی اساسی در راهنمایی نژاد ما دارند و نژاد ما بیش از هر چیز به واسطه آنها تکامل یافته و توانسته است به زندگی خود در طول تاریخ ادامه دهد این نیروی فوق العاده است فقط وجود عشقی نیرومند اهمیت فوق‌العاده نجات کودکی عزیز می توانند پدر یا مادری را وادارد  تامیل به زندگی را زیر پا بگذارد و خود را قربانی کند از لحاظ عقل و منطق از خود گذشتگی آنها به هیچ وجه منطقی و موجه نبود ولی از نظر دل و عشق تنها کاری که آنها در آن لحظه می توانستند انجام دهند همین بود. به عقیده جامعه شناسان نقش اساسی احساسات و هیجانات در تکامل انسان و حفظ فعالیت این است که در چنین لحظات حساس و حیاتی قلب یا همان احساس جلوتر از سر یا همان عقل و منطق عمل می کند. به گفته آنها انسان در موقعیت های دشوار و هنگام انجام وسایل بسیار مهم که در اداره آنها فقط نیروی عقل عمل می کند توسط نیروی هیجان‌های خود هدایت می شود. موقعیت های خطرناک ضررهای رنج آور پیگیری هدفها با وجود ناامیدی‌ها بستن عهد و میثاق با دوست و همسر و تشکیل خانواده جزو این موقعیت‌ها به وظایف است. هر احساس و هیجانی ما را برای انجام عمل خاصی آماده می کند. هر یک از احساسات و هیجانات ما را به کاری وا می دارد که در گذشت در حل و فصل چالشهای مشابه به خوبی پاسخ داده است. با توجه به اینکه این وضعیت و وظایف عوارض در تاریخ تکاملی ما وجود داشته است و در آینده هم وجود خواهد داشت ارزش این احساسات و هیجانات در زندگی ما آشکار می شود. به منظور بهره‌برداری فوری از این احساسات و راهکارهای ناشی از آنها دستگاه بدن انسان آنها را در مرکز عصبی خود ثبت و ضبط کرده و به صورت کشش ها و تمایلات فطری و خودکار درآورده است. بررسی طبیعت انسان بدون در نظر گرفتن قدرت احساسات و هیجانات نگرش بسیار کوته بینانه اس با توجه به یافته ها و دیدگاه های دانش جدید درباره جایگاه احساسات در زندگیمان نام هوموساپین به معنای نژاد متفکر برای نژاد انسانی نام انحرافی به نظر می‌رسد. همه ما بنا به تجربه دریافت این که وقتی باید شکل گیری تصمیمات و اقدامات ما پیش می آید احساساتم به اندازه تفکر و برای بیش از آن در لحظه لحظه رفتار و کردار ما موثر است. ما در تاکید ارزش و اهمیت عقلانیت خالص که ضریب هوشی معیار اندازه گیری آن است خیلی زیاده روی کرده ایم. ولی باید توجه داشته باشیم که خوب یا بد وقتی احساسات و هیجانات زمام امور را در دست می‌گیرد و هوش و منطق هیچ نقش و اهمیتی ندارد. زمانی که احساسات تند و هیجان ها عقل و منطق را در هم میشکند اشتباهی غم‌انگیز بود. ماتیلدا کراب تری چهارده ساله فقط داشت با پدرش شوخی می کرد. آنونس به پدر و مادر در منزل یکی از دوستانشان برگشته بودند که ناگهان او از پستو بیرون پرید و فریاد زد بوووو! پدر و مادر فکر می‌کردند که ماتیلدا آن شب نزد یکی از دوستانش به سر می‌برد بنابراین پدر با شنیدن سر و صدا به سراغ اسلحه کالیبر ۳۵۷ خود رفت آن را برداشت و در اتاق خواب ماتیلدا به جستجو پرداخت زمانی که ماتیلدا از پستو بیرون پرید پدر او را از ناحیه گردن هدف گرفت دوازده ساعت بعد متیلدا در اثر این حادثه مرد! یکی از میراث هایی که از دوران گذشته تکامل ما به جا مانده ترسی است که ما را به حفاظت از جان خانواده ما برمی‌انگیزد همین انگیزه موجب شد پدر ماتیلدا تفنگ خود را بردارد و در خانه به دنبال مهاجم بیگانه بگردد که فکر می‌کرد برای دزدی آمده است. این ترس آقای کراب تری را واداشت تا قبل از تشخیص فرد مهاجم و حتی قبل از اینکه صدای دخترش را تشخیص دهد شلیک کند به تصور زیست‌شناسان تکاملی این گونه واکنش‌های خودکار به این دلیل در دستگاه عصبی ما حک شده که در دوران حساس و حیاتی قبل از تاریخ بشر بود یا نبود آنها در حکم مرگ یا زندگی ما بوده است. نکته مهم تر این است که این واکنش ها برای انجام وظیفه اصلی تکامل که همانا حفظ فرزندانی که حامل این استعداد ژنتیک هستند لازم بوده است لطیفه ای غم انگیز که موجب بروز این فاجعه دردناک در خانواده کراب تری شد. با وجود این که احساسات و هیجانات ما طی دوران تکاملی ما راهنماهای خردمندی بوده‌اند واقعیات جدیدی که تمدن و شهری گری مطرح کرده است با چنان سرعتی در حال بروز و ظهور است که حرکت کند تکامل قادر به همراهی با آنها نیست. در واقع نخستین قوانین و بیانیه های اخلاقی را می‌توانیم تلاش‌هایی برای مهار کردن مقهور سازی و اهلی کردن زندگی احساسی و هیجانی انسان تلقی کنیم. همانطور که بروید در کتاب تمدن و نارضایتی های آن بیان می کند جامعه مجبور بود خود را ازدست بی قانونی رها کند به این معنا که امواج افراطی و هیجاناتی را که آزادانه به داخل آن هجوم می آوردند مهار و مقهور سازد. با وجود این محدودیت های اجتماعی هیجان ها و احساسات به طور مکرر و مستمر عقل و منطق را زیر پا گذاشته است. این پدیده بدیهی طبیعت انسانی ناشی از طرح اصلی زندگی ذهنی ماست. از نظر طرح زیست‌شناختی شبکه عصبی اصلی احساسات و هیجانات یعنی شبکه ای که با آن به دنیا آمده ایم شبکه ای است که برای پنجاه هزار نسل گذشته انسانی نه پانصد نسل اخیر آن و به یقین نه پنج نسل آخری بهترین کارکرد را داشته است. نیروهای تدریجی و سنجیده تکامل که احساسات و هیجانات را شکل داده‌اند کار خود را طی دوره ای یک میلیون ساله انجام دادند. این گفته به معنای این است که ده هزار سال گذشته با وجود اوج گیری سریع تمدن انسانی و انفجار جمعیت است پنج میلیون به پنج میلیارد نفر نقش اندکی بر الگوهای زیستی زندگی احساسی و هیجانی ما باقی گذاشته است. بنابراین خوشمان بیاید یا نیاید ارزیابی ما از اتفاقاتی که برایمان پیش می آید و پاسخ های ما به آن ها فقط بر پایه داوری های عقلانی یا گذشته شخصیت ما قرار ندارد بلکه بر اساس گذشته نیاکانی بسیار دور ما نیز هست این قضاوت‌ها و ارزیابی های ناشی از آنها موجب اقدامات فاجعه باری نظیر آنچه در خانواده کرافت تری می شود. خلاصه کلام اینکه در بسیاری از مواقع ما مسایل و معضلات پست مدرن را با مجموعه احساسات و هیجاناتی پاسخ می دهیم که برای پاسخگویی به وضعیت های اضطراری دوران چهارم زمین‌شناسی یا پلستوسن ساخته و پرداخته شده اند! بررسی این وضعیت وخیم و خطرناک موضوع اصلی این کتاب است. انگیزه های ناگهانی که منجر به عمل می شود یکی از روزهای اوایل بهار در حال رانندگی در شاهراهی در منطقه کوهستانی کلرادو بودند که طوفان و بوران و برف موجب محو شدن خودروی جلویی من شد. هر چه با دقت به جلو نگاه می‌کردم نمی‌توانست در چیزی را ببینم برف و بوران همه جا را گرفته بود و اجازه نمی داد چیزی دیده شود. درحالی که پایم را روی ترمز می فشردند جریان است را در وجودم حس می کردم و صدای تپش شدید قلب را می‌شنیدم. اضطراب من به ترس کامل تبدیل شد در نتیجه خود را به کنار جاده هدایت کردم و منتظر شدم تا بوران و برف تمام شود. نیم ساعت بعد هوا آرام و فضا و جاده آشکار شده و من به راه خود ادامه دادم. چند صد متر جلوتر مجبور به توقف شدند زیرا گروه امداد در حال کمک به مسافر خودروی بودند که از پشت به خودروی جلویی زده بود. تصادف آنها جاده را بند آورده بود اگر من هم در برف و بوران در حرکت ادامه داده بودن به احتمال زیاد به آنها برخورد می کردند. ترس احتیاطی که آن روز بر من غلبه کرد به احتمال زیاد زندگی‌ام را حفظ کرد. مثل خرگوش که از وحشت یک گرگ میخکوب میشود یا پستانداری از دوره ماقبل تاریخ که خود را از مخفی میکند من هم مغلوب وضعیت درونی خاصی شدم که مجبورم کرد زمان توقف به دور و اطرافم توجه کنم و خود را برای مقابله با خطری که در پیش بود آماده سازم. همه احساسات و هیجان های مادر اصل انگیزه هایی برای عمل و برنامه‌های فوری برای اداره زندگی ما هستند که نیروی تکامل قطره قطره به وجود ما تزریق کرده است. ریشه واژه emotion از فعل لاتین motere به معنای حرکت کردن است که حرف e به اول آن اضافه شده است تا به معنای حرکت به بیرون باشد.بانک کتاب بیستک مشوق خرید اینترنتی اهالی کتاب و کتاب‌خوان می‌شود تا با خرید آنلاین به پس‌انداز و ذخیره زمان و انرژی خود بپردازند و با حضور نیافتن مخاطب در ترافیک‌های سرسام‌آور شهری برای تهیه‌ی نیازمندی‌های مطالعاتی خود و به تحقق رساندن برنامه‌ها، به‌ویژه برای کنکوری‌ها‌، کمک شایانی کند.
وقتی تخفیف‌های تشویقی سبب حضور و مراجعه به بانک کتاب می‌شود، مراجعه‌کننده را با گنجینه‌ای مواجه می‌کند که محتوای آن با دسته‌بندی منظم و هدفمند، طراحی شده است و این نظم، دسترسی آسان به تنوع زیاد از انواع کتاب‌ها را برای او فراهم می‌کند و مانع سردرگمی مراجعه کننده در انتخاب کتاب مورد نظر می‌شود.