در خلاصه کتاب آمده است که در ۲۰ مقاله ای که در این کتاب گرد آمده اند وجوه گوناگونی از افکار و روحیات و اشعار سعدی بررسی شدهاند. مسایلی از قبیل آن که تا چه حد از اشعار سعدی می توان پی به رویدادهای واقعی زندگی او برد. سفرهای سعدی و تحصیل او در نظامیه و دیدگاه های او در مسائلی چون دروغ مصلحت آمیز و درویشی و تصوف و عشق و ویژگی های غزل او و ریشههای برخی برخوردهای منفی با شعر او در دوران معاصر در این مقاله ها بررسی شده اند. از دیگر کتاب های دکتر محمد علی همایون کاتوزیان که با انتشارات مرکز همکاری داشته اند می توان کتابهای زیر را نام برد. ۱. هشت مقاله در تاریخ و ادب معاصر ۲. ایرانیان ۳. استبداد و دموکراسی و نهضت ملی ۴. درباره بوف کور هدایت ۵. گفتمش آن مثنوی تاخیر شد ۶. خشت خام ۷. اقتصاد سیاسی ایران ۸. نه مقاله در جامعه شناسی تاریخی ایران ۹. دولت و جامعه در ایران.
فصل اول کتاب تحت عنوان جدل های سعدی به این صورت آغاز شده است. از سعدی دو جدل در دست است. یکی در گلستان یکی در بوستان. جدل یا جدال آن چنان که در گلستان آمده است را امروزه به معنای مناظره می گیرند. در این اواخر حتی به معنای لفظ فرنگی کلمه پُلمِیک نیز به کار رفته است. این معانی کم و بیش از آنچه در قدیم جدل خوانده میشد دور نیستند. اما جدل از زمان های باستان شیوه اصلی درس و بحث در مدرسه و سایر محافل علمی بود و گویا نخستین بار در یونان قدیم به این منظور جا افتاد. از جمله سعدی در همان حکایتِ جدل بوستان می گوید فقیهان طریق جدل ساختند. لِم و لااُسلم در انداختند. در اینجا لِم به معنای به چه دلیل و لا اسلم یعنی نمیپذیرم. حکایت جدل بوستان در باب چهارم این کتاب است. عالم تنگدست و ناشناسی به درگاه قاضی میرود که در آن زمان شخصیت مهم و مقتدری بود هم علمی و روحانی هم دولتی و اجتماعی و در صدر مجلس می نشیند. فقیهی کهن جامهای تنگدست، به ایوان قاضی به صف برنشست. در اینجا قاضی از این بالانشینی مرده ژنده پوش خرسند نیست و ناخرسندی خود را با نگاه های تندی که به او می افکند نشان می دهد. معرف یا مسئول تشریفات نکته را در می یابد و به او می گوید که باید فروتر نشیند: نگه کرد قاضی در او تیز تیز، معرف گرفت آستینش که خیز. ندانی که برتر مقام تو نیست، فروتر نشین یا برو یا بایست. چو آتش برآورد بیچاره دود، فروتر نشست از مقامی که بود. پس از این است که فقیهان حاضر در مجلس قاضی طریق جدل میسازند و بر یکدیگر می تازند و می گویند: گشادند بر هم در فتنه باز، به لا و نعم کرده گردن دراز. فتادند در عقدهی پیچ پیچ، که در حل آن ره نبردند هیچ... نویسنده محمدعلی همایون کاتوزیان انتشارات مرکز
بانک کتاب بیستک شما را به خواندن این کتاب دعوت میکند. بانک کتاب بیستک امکان خرید اینترنتی کتابهای مختلف را با ۲۰ تا ۵۰ درصد تخفیف و ارسال رایگان فراهم میسازد. معمولا هیچ گزینهای در کنار کیفیت کالای اجناس یک فروشگاه به جز تخفیف، نمیتواند سیلی از مشتریان را به سوی خود به راه بیاندازد؛ بهخصوص اگر این تخفیف مربوط به فعالیت خرید و فروش کتابهای کمک درسی و کنکوری باشد که نیاز مبرم این ماههای پایانی سال برای بچههای کنکوری است. از طرفی با وجود شرایط کرونایی امروز شنیدن خبرهای تخفیفی اجناس بهصورت حضوری، میل به خرید را به خاطر خطر سلامتی، کاهش میدهد؛ اما در چنین وضعیتی نقش پُررنگ بانک کتابهایی همچون بانک کتاب بیستک، بسیار نمایان میشود. بانک کتاب بیستک با تخفیفهای فراوان و تنوع محصولات در جهت ایجاد آرامش برای دانشآموزان و کنکوریهای عزیز در شرایط ویژهی روزهای پایانی پاییز، زمستان خوبی را برای دانشآموزان عزیز رقم زده است.